Πέμπτη 26 Μαρτίου 2015

Nayazi Misri: Ο μεγάλος τούρκος ποιητής που εξορίστηκε στη Λήμνο για τη δύναμη του κηρύγματός του

O Νιγιαζί Μισρί είναι ένας από τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους των τάξεων του ισλαμικού σουφισμού που έζησε το 17ο αιώνα. Η αξία του έργου του θεωρείται πολύ μεγάλη και οι μελετητές της μουσουλμανικής λογοτεχνίας έχουν αφιερώσει αρκετές δημοσιεύσεις, παρουσιάζοντας και αναλύοντας την ζωή και το έργο του και φυσικά το ιστορικό φόντο μέσα στο οποίο έζησε, εξαιτίας του οποίου δεν κατάφερε να τύχει της αναγνώρισης που του άρμοζε στην πατρίδα του. Αντιθέτως, εξορίστηκε και πέθανε μακριά από αυτήν, στη Λήμνο.


Γεννήθηκε στη Μαλάτια το 1618 και συνέχισε τις σπουδές του στο Ντιγιάρμπακιρ (Κουρδιστάν), στο Μαρντίν, την Καρμπάλα, την Αίγυπτο, την Κωνσταντινούπολη, το Ελμαλί, το Ουσάκ, την Κιουτάχεια και την Προύσα.


Πέθανε το 1694 στη Λήμνο, ενώ βρισκόταν σε εξορία. Είναι γνωστός ως "Misri" (από την Αίγυπτο) καθώς πρώτα σπούδασε εκεί.
Πιστός στις ιδέες του Ibn Arabi, του Rumi και του Yunus Emre, ο Misri μπορεί να θεωρηθεί ότι αποτελεί μία σύνθεση αυτών των τριών σπουδαίων Σούφι.
Εξέδωσε πολυάριθμα βιβλία και περίπου 250 από τα ποιήματά του έγιναν ύμνοι. Από αυτή την άποψη, κατατάσσεται δεύτερος μετά τον Yunus Emre, ο οποίος είχε περισσότερα τέτοια ποιήματα.
Γνωστός για την ευθύτητά του, τον ενθουσιασμό και τη βαθιά γνώση του, ο Misri προωθούσε κάποιες ιδέες που δεν άρεσαν στους ηγεμόνες της εποχής του. Έτσι, εξορίστηκε στο νησί της Ρόδου αρχικά και μετά στη Λήμνο δύο φορές.
Αντιμέτωπος με την ακραία καταπίεση των κυρίαρχων ελίτ της εποχής του, ο Misri πέρασε 16 χρόνια από τη ζωή του σε μπουντρούμια ή υπό κράτηση. Οι αβάσιμοι και παραληρηματικοί φόβοι των ηγεμόνων είχαν ως αποτέλεσμα τη συκοφαντία του και αυτός ο μεγάλος σούφι υπέφερε χωρίς λόγο.
Ηγετικά πρόσωπα της εποχής του είχαν ενοχληθεί από το γεγονός ότι οι ιδέες του και η διδασκαλία του είχαν μεγάλη επιρροή στο ευρύ κοινό. Τον κατηγόρησαν λοιπόν ότι προσπαθούσε να πυροδοτήσει ξεσηκωμό.

Δύο χρόνια αφότου εστάλη εξόριστος στη Λήμνο, του δόθηκε χάρη, αλλά δεν επέστρεψε. Μετά από 15 χρόνια πήγε στην Προύσα. Εκείνη την εποχή ο οθωμανός σουλτάνος Αχμέτ ο 2ος έδειξε σεβασμό προς τον ίδιο και τις αρχές του.

Ωστόσο, παρά τα νέα αυτά δεδομένα, ξεκίνησαν για άλλη μία φορά οι συκοφαντίες εναντίον του. Οι καταπιεστικοί διοικητές φοβόντουσαν ότι ο Misri θα μάθαινε τις κακομεταχειρίσεις που έκαναν σε ανθρώπους και θα ενημέρωνε τον Σουλτάνο, κάτι που γέννησε μεγαλύτερη επιθετικότητα.

Ο Μεγάλος Βεζύρης Μουσταφά Πασάς έπεισε το Σουλτάνο να πάψει να λαμβάνει την ευλογία του Niyazi Misri, ισχυριζόμενος ότι η παρουσία του θα δημιουργούσε περισσότερες προκλήσεις.

Είναι χαρακτηριστικό ότι, όταν ο Misri πήγαινε σε τζαμί για να κάνει κήρυγμα, το περικύκλωνε μεγάλο ανεξέλεγκτο πλήθος που δεν άφηνε κανέναν να μπει μέσα.

Άσκησαν πιέσεις στο Σουλτάνο και τον επηρέασαν να ξαναστείλει τον Niyazi Misri στη Λήμνο εξόριστο, παρά την προχωρημένη ηλικία του. Έτσι και έγινε. Τον εξόρισαν ξανά ως εγκληματία το 1693, ενώ το 1694 έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 78 ετών.

Ίσως κανείς δεν τον θυμόταν, μέχρι τα τελευταία χρόνια.


Πηγές: Babinger, F. “Niyazi Misri,”Encyclopeadia of Islam, 2nd edition


Today's Zaman

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου